آیا پردازنده های راکت لیک اینتل از روش AMD برای اورکلاک حافظه استفاده می‌کنند؟

پردازنده‌های نسل یازدهمی کلاس دسکتاپ اینتل با نام راکت لیک (Intel Rocket Lake) تا پایان ماه جاری میلادی معرفی و عرضه نمی‌شوند؛ اما به‌ نظر می‌رسد شماری از خرده‌فروشی‌‌ها فرایند عرضه‌ی این پردازنده‌ها آغاز کرده‌اند. بر اساس گزارش تامز هاردور، کاربری در انجمن Chiphell به پردازنده‌ی نسل یازدهمی Intel Core i7-11700K دسترسی پیدا کرده است.

بررسی‌های این کاربر نشان می‌دهد اینتل در پردازنده‌های راکت لیک از رویکردی مشابه Infinity Fabric Clockا(FCLK) ای ام دی به‌منظور اورکلاک حافظه استفاده می‌کند. قابلیت FCLK فرکانس Infinity Fabric را که در نقش رابط برای متصل کردن چیپلت‌ها ظاهر می‌شود تعیین می‌کند. تعیین کردن این مقدار به شما امکان می‌دهد هنگام اورکلاک حافظه به فرکانس بالاتری دست پیدا کنید.

به‌صورت پیش‌فرض، FCLK با کلاک کنترلر یکپارچه‌ی حافظه (UCLK) و کلاک حافظه (MEMCLK) هماهنگ است. بدیهی است که می‌توانید FCLK را به‌ گونه‌ای اجرا کنید که از هماهنگی با UCLK و MEMCLK خارج شود؛ اما این کار تأخیر را در سیستم بالا می‌برد و به‌طور کلی روی عملکرد تأثیر منفی می‌گذارد.

پردازنده‌های سری راکت لیک هنوز به بازار عرضه نشده‌اند و نمی‌دانیم FCLK اختصاصی اینتل چگونه عمل می‌کند. اسکرین‌شات‌های منتشرشده توسط کاربر Chiphell از بایوس (BIOS)، دو حالت عملیاتی را برای کنترلر یکپارچه‌ی حافظه (IMC) در پردازنده‌ی مرکزی (CPU) و فرکانس DRAM روی مادربرد MSI Z490I Unify نشان می‌دهد. ظاهرا حالت Gear 1 هر دو را در نسبت ۱:۱ اجرا می‌کند و حالت Gear 2 آن‌ها را در نسبت ۱/۲:۱ قرار می‌دهد. بدین ترتیب عملکرد قابلیت به نحوه‌ی عملکرد در پردازنده‌های خانواده‌ی رایزن شباهت دارد. 

به ادعای نویسنده‌ی پست انجمن Chiphell، پردازنده‌ی Core i7-11700K که به آن دسترسی دارد بهترین عملکردش را با حافظه‌ی DDR4-3733 نشان می‌دهد؛ یعنی حافظه‌ی‌ DDR4-3733 حداکثر محدودیتی است که پردازنده‌ی راکت لیک می‌تواند در آن کنترلر یکپارچه‌ی حافظه و DRAM را با نسبت ۱:۱ اجرا کند.

در گذشته اکثر پردازنده‌های مبتنی‌ بر معماری ذن ۲ (Zen) ای ام دی به ۱۸۰۰ مگاهرتز FCLK (با حافظه‌ی DDR4-3600) دست پیدا می‌کردند و شماری از مدل‌ها توانایی دستیابی به ۱۹۰۰ مگاهرتز FCLK (با حافظه‌ی DDR4-3800) هم داشتند. اگر راکت لیک چنین محدودیت‌هایی داشته باشد، احتمالا قافیه را به پردازنده‌های جدید تیم قرمز می‌بازد. پردازنده‌‌های مبتنی ‌بر معماری ذن ۳ توانسته‌اند با استفاده از حافظه‌ی DDR4-4000 به ۲۰۰۰ مگاهرتز FCLK با نسبت ۱:۱ برسند. 

هنوز زود است بگوییم که استاندارد DDR4-373، محدودیت تعیین‌شده برای پردازنده‌های سری راکت لیک است. شاید پردازنده‌ی Core i7-11700K کاربر Chipshell نمونه‌ی اولیه محسوب شود و به‌طور کامل بهینه نشده باشد. کاربر Chipshell آزمایش‌هایش را روی مادربرد MEG Z490I Unify انجام داده و بنابراین فرم‌وری مناسب لازم است تا پردازنده‌ی راکت لیک بتواند روی این مادربرد به‌درستی کار کند.

کاربر Chiphell بنچمارک‌هایی از رم منتشر کرده است که ظاهرا تأثیر روی عملکرد نهایی را نشان می‌دهند. این کاربر با کیت حافظه‌ی DDR4-4000 با تایمینگ ۴۰-۲۰-۲۰-۱۸ ۱T در حالت پردازش غیر هم‌زمان، به تأخیر ۶۱٫۳ نانوثانیه در AIDA64 دست پیدا کرده است. استفاده از حافظه‌ی DDR4-3600 با تایمینگ ۳۴-۱۴-۱۴-۱۴ ۲T، تأخیر را به ۵۰٫۲ نانوثانیه کاهش داد (۱۸٫۱ درصد). 

البته باید نکات مهمی را در نظر بگیریم. DDR4-4000 به‌وضوح تایمینگ بسیار نامنظمی دارد و همین موضوع به بالا رفتن تأخیر منتهی می‌شود. از طرف دیگر کاربر مشخصا فرکانس Uncore پردازنده‌ی Core i7-11700K را با حافظه‌ی DDR4-3600 به ۴۱۰۰ مگاهرتز اورکلاک کرده است. 

برای اینکه بتوانیم این موضوع را دقیق‌تر مورد بررسی قرار بدهیم، باید منتظر عرضه‌ی پردازنده‌های خانواده‌ی راکت لیک بمانیم. در نگاه اولیه محدودیت DDR4-3733 اتفاق خوبی برای پردازنده‌های راکت لیک محسوب نمی‌شود؛ به‌خصوص با درنظرگرفتن این حقیقت که شماری از مادربردهای گران‌قیمت Z590 مدعی پشتیبانی از حافظه‌‌های پیشرفته‌تر از DDR4-5000 هستند.